Lời giới thiệu từ Compassion và người biên tập:
Đây là lời giới thiệu về phim Addicted (tựa tiếng Việt: Ham muốn thể xác): “Có tất cả những gì mà một phụ nữ bình thường phải thèm khát: người chồng đẹp trai, thành đạt và yêu cô nồng cháy; hai con ngoan ngoãn và thông minh; và một sự nghiệp vững vàng nhưng Zoe lại theo đuổi sự quyến rũ không cưỡng lại được của một chàng hoạ sĩ trẻ trung và hấp dẫn. Những ân ái mặn nồng với chồng ngày càng vơi đi, thay vào đó là những buổi vụng trộm đầy đam mê nhục dục với người tình trẻ.” Bạn có thể xem trailer phim ở đây:
Có lẽ chúng ta sẽ thấy khá lạ lùng khi một người phụ nữ thành đạt và có gia đình hạnh phúc êm ấm như thế lại có thể chính tay phá hủy cuộc sống cũng như hôn nhân của mình vì nghiện tình dục. Cô ấy đủ thông minh để biết rằng mình không nên tìm kiếm sự thỏa mãn tình dục vô độ như thế nhưng không thể tự kiểm soát được và nó ngày càng sa lầy. Chồng con cô ấy đã vô cùng thất vọng và bỏ đi. Bộ phim tâm lý này khắc họa thành công chứng nghiện tình dục của nữ chính. May mắn thay phim có kết thúc lấy làm an ủi cho người mắc chứng nghiện tình dục như cô ấy: nguyên nhân cô nghiện tình dục được hé lộ ở cuối phim và chồng cô quay lại, trở thành chỗ dựa cho cô đi điều trị tâm lý.
Còn chúng ta, nếu từng tự hỏi mình tình dục bao nhiêu là “đủ” và bao nhiêu là quá vô độ dẫn đến nghiện ngập thì hãy đọc bài viết sau để hiểu về nghiện tình dục cũng như tìm thấy một ranh giới “cân bằng, vừa đủ” trong tình dục cho chính mình nha.
Nghiện tình dục là bất kỳ hành vi kích thích tình dục mang tính cưỡng bức (không thể tự kiểm soát) nào được thực hiện bất chấp hậu quả tiêu cực. Nó còn được gọi là nghiện tình dục hoặc phụ thuộc tình dục. Ước tính có khoảng 12 đến 30 triệu người Mỹ trải qua một số loại nghiện tình dục.
Nghiện tình dục có khả năng can thiệp vào đời sống xã hội, vào thể chất và cả về cảm xúc. Nhìn chung tình trạng sẽ không trở nên giảm bớt tới khi người nghiện tình dục nhận được sự trị liệu phù hợp. Một nhà trị liệu thông qua lòng trắc ẩn - compassionate therapist (1) có khả năng giúp những cá nhân có mối liên hệ lành mạnh hơn với tình dục và sự thân mật của cá nhân đó.
DẤU HIỆU NGHIỆN TÌNH DỤC
Hầu hết mọi người yêu thích tình dục và luôn tìm kiếm nó. Tuy nhiên, trong chứng nghiện tình dục, sự thích thú này trở thành nỗi ám ảnh. Những suy nghĩ của một cá nhân có thể đắm chìm trong những tưởng tượng tình dục mãnh liệt. Họ có thể luôn ưu tiên tình dục hơn gia đình, bạn bè và công việc. Theo thời gian, một cá nhân có thể cần phải tham gia vào việc tăng số lượng hoạt động tình dục (hoặc các hình thức thỏa mãn tình dục khác thường hơn) để có được cùng một mức thỏa mãn “cao” như trước đây.
Các dấu hiệu thường thấy của nghiện tình dục bao gồm:
Thời gian lăng nhăng kéo dài với nhiều bạn tình hay tình một đêm.
Nghiện nội dung khiêu dâm.
Thủ dâm quá mức (đôi khi đến mức tổn thương thực thể).
Sử dụng các phương tiện tình dục ảo qua mạng (cybersex) hay bằng tin nhắn (sexting) quá mức.
Bán dâm hoặc sử dụng gái mại dâm.
Nhiều hành vi ngoại tình trong hôn nhân.
Thường xuyên quan hệ tình dục không an toàn.
Phô dâm (Exhibitionism) (2)
Thị dâm (Voyeurism) (3)
Những cá nhân mắc chứng nghiện tình dục có thể có cách nhìn nhận khác biệt về những hành vi của mình. Một số người có thể nhận thức được rằng nghiện tình dục là vấn đề nhưng không thể kiểm soát được. Có thể họ đã có nỗ lực giảm thiểu sự phụ thuộc vào tình dục nhưng không có sự cải thiện tiến bộ. Một số khác có xu hướng hợp lý hóa hành động của họ. Họ từ chối hành vi nghiện của mình dù cho đã đánh mất những mối quan hệ thân mật, gia đình và bạn bè.
CHỨNG NGHIỆN TÌNH DỤC VÀ GIỚI TÍNH
Nghiện tình dục thường được coi là vấn đề của nam giới, nhưng tình trạng này có thể ảnh hưởng đến bất cứ ai. Trong một nghiên cứu về sinh viên đại học, khoảng 3% nam giới nghiện tình dục, so với 1,2% phụ nữ. Một nghiên cứu về nghiện tình dục trên internet cho thấy tỷ lệ tương tự: 5% nam giới và 2% nữ giới.
Khoảng 88% những người tìm kiếm điều trị nghiện tình dục là nam giới. Một số nhà nghiên cứu tin rằng phụ nữ có thể ít tìm cách điều trị do nỗi xấu hổ sợ bị kỳ thị, dẫn đến tỷ lệ thống kê bị sai lệch. Không có dữ liệu về cách giới tính ảnh hưởng đến kết quả điều trị. Tuy nhiên, vì đàn ông và phụ nữ có biểu hiện sự cuồng tình dục thông qua các triệu chứng giống nhau, có khả năng các chiến lược điều trị sẽ giống nhau cho tất cả các giới tính.
NGUYÊN NHÂN GÂY RA NGHIỆN TÌNH DỤC
Không có một đặc điểm nào được biết đến là gây ra chứng nghiện tình dục. Tuy nhiên, nghiên cứu có chỉ ra một số yếu tố đóng góp.
Tâm trạng (Mood)
Tình dục quá độ có thể là một cách thức đối phó với nỗi đau về mặt xúc cảm hay stress. Trong một nghiên cứu năm 1997, 96% số người tham gia nói rằng một số tâm trạng đặc biệt có khả năng kích hoạt cơn nghiện tình dục của họ. Cơ chế kích hoạt phổ biến là:
Nỗi buồn và trầm cảm (67%).
Hạnh phúc (54%).
Cô đơn (46%).
Chất hóa học não bộ
Nghiên cứu cho thấy những người nghiện tình dục có sự khác biệt về hóa học thần kinh ở trung tâm phần thưởng của não. Chất hóa học được được giải phóng trong quan hệ tình dục, như dopamine hay oxytocin, có thể tạo ra mức “hứng thú” tương tự như việc sử dụng ma túy hay chất có cồn. Một người có thể phát triển chứng nghiện với sự hài lòng này, đòi hỏi tình dục nhiều hơn để có cảm giác tương tự.
Hormone
Androgen là một hormone giới tính ảnh hưởng đến ham muốn tình dục. Khi cơ thể tạo ra quá nhiều androgen, nó có thể làm tăng nguy cơ nghiện tình dục.
Tiền sử bị lạm dụng
Phần lớn những người mắc chứng nghiện tình dục báo cáo tiền sử bị lạm dụng.
72% báo cáo bị lạm dụng thể chất.
81% báo cáo bị lạm dụng tình dục.
97% báo cáo bị lạm dụng tình cảm.
Trong nhiều trường hợp, nghiện tình dục là do nhiều yếu tố hoạt động song song.
NGHIỆN TÌNH DỤC VÀ SỨC KHỎE TÂM THẦN
Hầu hết các trường hợp nghiện tình dục xảy ra bên cạnh các vấn đề sức khỏe tâm thần khác. Các bệnh đi kèm phổ biến nhất bao gồm:
Trầm cảm.
Lo âu.
Chứng rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD - Attention-deficit hyperactivity disorder).
Lạm dụng chất gây nghiện.
Nghiện cờ bạc.
Nghiện mua sắm.
Các vấn đề sức khỏe tâm thần phát sinh kèm theo có thể làm cho nghiện tình dục nghiêm trọng hơn. Trong một số trường hợp, một người có thể đang sử dụng các hoạt động tình dục để đối phó với đau khổ cảm xúc hoặc chấn thương trong quá khứ. Do đó, liệu pháp điều trị chứng nghiện tình dục thường sẽ điều trị cho tất cả các chuẩn đoán về vấn đề sức khỏe tâm thần cho người bệnh, không chỉ là chứng nghiện tình dục.
CUỘC BÀN CÃI XOAY QUANH VIỆC CHUẨN ĐOÁN NGHIỆN TÌNH DỤC
Cộng đồng khoa học từ lâu đã tranh luận về việc nghiện sex có phải là một căn bệnh “thật sự” hay không. Tổ chức Sức khỏe Thế giới công nhận nghiện sex như là một tình trạng sức khỏe tâm thần, trước sự phản đối của Hiệp hội Tâm lý Hoa kỳ.
Một số cá nhân cho rằng các hành vi mà chúng ta phân loại là nghiện sex có thể là triệu chứng của các tình trạng khác. Người mắc rối loạn lưỡng cực có thể phát triển chứng cuồng tình dục trong giai đoạn hưng cảm. Họ có thể gặp khó khăn trong việc kiểm soát hành vi tình dục của họ trong giai đoạn này. Những người khác lại tranh luận rằng nghiện tình dục có thể và thực sự diễn ra độc lập với những chuẩn đoán khác.
Sự kỳ thị cũng là một mối quan tâm lớn trong cuộc tranh luận. Trước đây, phụ nữ, người thuộc cộng đồng LGBTQ+, và những kẻ ngoài lề xã hội bị chỉ trích việc thể hiện “quá mức” về tình dục. Bác sĩ lâm sàng chuẩn đoán công khai cho rằng những phụ nữ có ham muốn tình dục là mắc chứng cuồng dâm và được chữa trị bằng cách loại bỏ môi âm hộ hoặc cắt âm vật. Một số đàn ông gay kể cả người viết code nổi tiếng Alan Turing, đã thực hiện thiến hóa học để giảm thiểu ham muốn tình dục. Do đó, nhiều người cảnh giác rằng một chuẩn đoán về “nghiện tình dục” sẽ được dùng để đánh đồng nhu cầu tình dục cao bẩm sinh như là đặc trưng của những người hay cộng đồng ngoài lề xã hội.
Người đề xướng cho những chuẩn đoán tin rằng chứng nghiện tình dục có thể bị phân biệt với những kỳ vọng về văn hóa. Theo khuôn khổ hiện đại, nghiện tình dục được đặc trưng không phải bởi số lượng hoặc loại giới tính mà một người có, mà bởi cách các hoạt động tình dục này ảnh hưởng đến sức khỏe, sự lành mạnh và hạnh phúc của một người. Các cuộc gặp gỡ tình dục thông thường, đồng thuận tham gia BDSM(4) hoặc sử dụng nội dung khiêu dâm có trách nhiệm không cho thấy nghiện tình dục. Mà chỉ khi những hành vi này vượt quá mức kiểm soát của một người và phá hoại sức khỏe cảm xúc của họ mới là cái được gọi như là tình dục quá độ.
Chú thích:
(1) Trị liệu thông qua lòng trắc ẩn (Compassion-focused therapy) là liệu pháp trị liệu nhằm giúp cải thiện việc chữa lành cảm xúc và tâm thần bằng cách khuyến khích người tham gia chữa trị trở nên trắc ẩn hơn với chính họ và người khác.
(2) Phô dâm (Exhibitionism) hay còn gọi “loạn dâm phô trương” là hiện tượng đạt được khoái cảm tình dục khi mà phô bày hoặc tự kích thích bộ phận sinh dục của mình trước mặt người khác ngay tại giữa nơi công cộng
(3) Thị dâm (voyeurism): Trong tâm lý học lâm sàng, thị dâm (tiếng Anh: voyeurism, scopophilia hoặc Peeping Tom) là hành vi nhìn trộm những hoạt động riêng tư của người khác (như tắm, thay quần áo, quan hệ tình dục, những phút hớ hênh...) để tìm kiếm sự hài lòng và kích thích tình dục.
(4) BDSM là một dạng đóng vai hoặc lựa chọn lối sống giữa hai cá nhân trở lên nhằm tạo sự căng thẳng, khoái cảm và giải thoát trong tình dục bằng những trải nghiệm đau đớn và quyền lực. Cụm từ BDSM xuất phát từ thuật ngữ bondage (nô lệ, bó buộc) và discipline (kỷ luật, trừng phạt) (B&D, B/D, hoặc BD), dominance (thống trị) và submission (quy phục) (D&s, D/s, hoặc Ds), sadism (bạo dâm) và masochism (khổ dâm) (S&M, S/M, hoặc SM),...
Bài viết cùng chủ đề 'Sex'; 'Tình Dục':
Khuyến cáo quan trọng về bài đăng: Các bài đăng trên Compassion.vn được thực hiện bằng cách sử dụng nguồn lực cộng đồng (được dịch lại từ các nguồn khác nhau hoặc do chuyên gia cộng tác viết) - Compassion luôn nỗ lực cải thiện chất lượng nội dung (bằng cách tối ưu hóa quy trình tại hotro.compassion.vn) và nâng cao tính chuyên môn (bằng cách cộng tác với chuyên gia tại: www.compassion.vn/expert). Tuy nhiên người đọc cần tự kiểm chứng lại thông tin và đặc biệt các bài đăng không thể thay thế các giải pháp cần chuyên môn khác như trị liệu, tham vấn, coaching... (bạn có thể tham khảo danh sách từ Compassion: www.compassion.vn/booking).
Người dịch: Hải Yến ; Người biên tập: Anh Đào Lê
Chuyên gia review: Đang review bởi chuyên gia: www.compassion.vn/expert
Hình thức dịch: Dịch & biên tập theo hình thức crowdsourcing tại www.compassion.vn/crowdsourcing - Cộng tác làm nội dung tại đây
