Art Therapy - "Trị liệu bằng nghệ thuật" là một phương pháp biểu đạt sáng tạo được sử dụng như một kỹ thuật trị liệu. Liệu pháp này như một phương thức trị liệu sáng tạo bắt nguồn từ các lĩnh vực nghệ thuật và tâm lý trị liệu.
Mặt nạ trị liệu nghệ thuật (art therapy masks) là gì?
Mặt nạ trị liệu nghệ thuật (art therapy masks) là liệu pháp quá đỗi tuyệt vời cho những ai muốn thử nghiệm các công cụ trị liệu nghệ thuật, đặc biệt là cho các hội nhóm, nhà trị liệu. Liệu pháp này khuyến khích sự tự phản chiếu (self-reflection) bản thân, cách biểu hiện, và có thể điều này còn cho bạn có cơ hội bắt đầu những câu chuyện khó nói, dù những thân chủ (trong trị liệu) có nhiều chuyện "riêng tư" đến mấy thì họ vẫn sẵn sàng đồng ý chia sẻ cho bạn nghe những gì họ vừa hoàn thành xong (trên chiếc mặt nạ). Và hơn thế nữa, đây có thể là một trải nghiệm khá thú vị đấy nhé!
(Lưu ý: Art Therapy Marks - cũng có thể sử dụng cho các mục đích Self-reflection khác, như trong teamwork, trong sử dụng cá nhân, công sở... Bạn có thể mở rộng ứng dụng của nó cho nhiều mục đích, miễn là nắm được bản chất, mục đích của công cụ này. Hướng dẫn dưới đây dành cho Nhà Trị Liệu sử dụng cho Thân Chủ của mình, bạn có thể thay đổi đối tượng thành Đồng Nghiệp, Teammate, người thân hoặc chính bạn cho phù hợp mục đích.)
Cách Sử Dụng Mặt nạ trị liệu nghệ thuật (art therapy masks)
Chúng tôi khuyến khích bạn thoải mái sáng tạo và dùng những chiếc mặt nạ này theo cách phù hợp với bạn nhất, mặt khác, dưới đây là một số ví dụ về cách chúng tôi đã sử dụng những chiếc mặt nạ ấy như thế nào để đạt hiệu quả tối ưu:
Bước 1 - Đưa cho mỗi thân chủ một chiếc mặt nạ (bản đính kèm ở cuối bài) (cắt các phần mắt, mũi, miệng rời ra khỏi tờ giấy/bìa nếu bạn có thì giờ). Để thân chủ có thể lựa chọn nam tính, nữ tính hoặc những phiên bản trung tính (không phân biệt giới tính).
Bước 2 - Chuẩn bị sẵn những công cụ trang trí nghệ thuật khác nhau, bắt đầu từ việc chuẩn bị bút chì, bút mực và cả những chiếc bút màu sáp để tô nữa. Bạn cũng có thể để sẵn ở đấy vài tờ tạp chí cũ hoặc bộ Sticker để thân chủ có thể cùng lúc thực hiện cắt dán khi họ không tự tin mấy vào khả năng hội họa của mình.
Bước 3 - Mời những thân chủ của bạn dùng mặt trước của chiếc mặt nạ để diễn giải thông qua các bức vẽ, biểu tượng và từ ngữ—cách mà thân chủ tin rằng đó là góc nhìn mà mọi người xung quanh thấy ở họ. Trên mặt sau của mặt nạ, mời thân chủ miêu tả cách họ nhìn nhận chính bản thân mình, đặc biệt là phải thật khác với cách biểu hiện (về hình thức) của mặt trước mặt nạ, hoặc bạn có thể sáng tạo hơn với bước này bằng cách tự đưa ra vài ý tưởng mới mẻ, sáng tạo trong việc dùng những chiếc mặt nạ nghệ thuật này.
Khuyến khích thân chủ có thể sáng tạo theo cách riêng mà họ muốn, nếu họ có khả năng hội họa - khuyến khích họ vẽ, nếu họ không vẽ tốt - có thể khuyến khích họ sử dụng biểu tượng/sticker, nếu họ có sức mạnh từ ngôn từ hoặc khả năng viết - khuyến khích họ sử dụng từ ngữ để thể hiện.
Bước 4 - Để thân chủ được chia sẻ câu chuyện và thảo luận về chiếc mặt nạ của họ. Một vài thân chủ sẽ không mấy thoải mái khi trưng ra cho mọi người thấy tác phẩm của mình, tuy nhiên bạn vẫn có thể mời họ nói về nội dung của nó mà không cần "trình diện" trực tiếp tác phẩm.
Vì sao Mặt nạ trị liệu nghệ thuật (art therapy masks) phát huy tác dụng
Thông qua trải nghiệm chia sẻ về "hai mặt" của chiếc mặt nạ, về góc nhìn của người khác về mình, và góc nhìn về chính mình, thân chủ có thể có cơ hội phản chiếu lại chính họ trong các góc nhìn và phương diện khác nhau, điều đó hữu ích trong việc nhận thức về bản thân (self-awareness) cũng như việc đánh giá lại các mối quan hệ. Trong một số tình huống mà những người liên quan đều có mặt và đưa ra góc nhìn về nhau (ví dụ: mối quan hệ tình cảm/hôn nhân, đồng nghiệp, người thân hoặc đội nhóm), đây cũng là cơ hội tốt để họ nhìn nhận một cách xây dựng về mối quan hệ, đồng thời giúp họ hiểu, kết nối với nhau nhiều hơn.
Việc nhìn nhận bản thân một cách thành thực và đôi khi phải đối diện với những phần "khó đối diện" (những tổn thương, những điều khó nói...) đôi khi là một điều không dễ dàng với một người. Bằng sự trợ giúp có chuyên môn của nhà trị liệu, đồng thời với phương pháp trị liệu nghệ thuật (art therapy) có thể tạo ra sự cởi mở, sáng tạo mang lại hứng thú cho người sử dụng. Điều này có thể phát huy tác dụng nhiều hơn so với các cách thông thường.
Chúng tôi rất lấy làm vui mừng nếu nghe được những kinh nghiệm đúc kết từ bạn, vì vậy đừng ngần ngại chia sẻ với chúng tôi kết quả, phản hồi của bạn sau khi sử dụng công cụ này nhé!
Phiển bản có thể download
Dưới Đây Là Các Mẫu Tải Về Để Sử Dụng (bạn cũng có thể tự vẽ sẵn hoặc download các hình mẫu trên mạng để in ra và sử dụng).
- File đính kèm từ therapistaid.com: Download tại đây
- Hướng dẫn thực hành từ Compassion: Hình đính kèm bên dưới
Thông tin bài đăng:
Người dịch và biên tập: Hương Thư - Phạm Đại Bàng
Nguồn bài gốc: https://www.therapistaid.com/therapy-worksheet/art-therapy-masks/art/none Hình thức dịch: Dịch & biên tập theo hình thức crowd-sourcing tại www.compassion.vn/crowdsourcing
Về Compassion: www.compassion.vn/about
