Đây là bài podcast song ngữ với giọng đọc Nguyễn Minh Phúc, bạn có thể đọc bản tiếng Anh tại đâyCó một khoảnh khắc trong cuộc đời mỗi người, khi cả thế giới bỗng dưng “trật quỹ đạo” và cuộc đời trên vai bỗng dưng cảm thấy nặng lạ kỳ - khoảnh khắc mà bạn lần đầu tiên tự hỏi “Rốt cuộc thì, mình muốn làm gì với cuộc đời mình?”
Chúng ta dành phần lớn thời gian đầu đời của mình làm theo những gì người khác áp đặt, những gì xã hội, gia đình hay bạn bè nói rằng chúng ta nên làm. Tuy nhiên, rồi sẽ đến một bước ngoặt, khi bạn bắt đầu tự hỏi về những lý do thực sự nằm ẩn sau tất thảy mọi thứ:
Lý do về sự tồn tại của bạn là gì?
Cuộc đời bạn đang đi đâu, về đâu?
Bạn muốn mình làm được những gì trước khi thời gian cạn kiệt?
Đối mặt với những câu hỏi này có thể rất đáng sợ, và đôi khi việc tìm kiếm câu trả lời phải tốn hết cả một đời người. Tuy nhiên, một khi bạn tìm thấy chúng, cuộc đời này sẽ trọn vẹn và ý nghĩa hơn biết bao nhiêu - như tìm thấy được bản đồ kho báu dẫn bạn đến thứ mình muốn nhất trong đời.
Mời bạn cùng đến với vài gợi ý của ban biên tập Compassion.vn - để cùng tìm kiếm 'bản đồ kho báu' về Ý nghĩa và Lý tưởng sống:
Phân biệt giữa Mục đích, Ý nghĩa, và Lý tưởng sống
Bước đầu tiên để tìm kiếm câu trả lời, là mình cần phân biệt được giữa Mục đích, Ý nghĩa, và Lý tưởng sống của cuộc đời mình. Dù những từ khóa này đôi khi được sử dụng thay thế cho nhau, chúng thật ra bao gồm nhiều ngữ nghĩa rất khác. Mục đích là thứ bạn muốn đạt được, Ý nghĩa là lý do bạn muốn đạt được điều đó, và Lý tưởng sống là sự tác động mà bạn mong muốn đạt được. Ba khái niệm này xây dựng dựa trên lẫn nhau, tạo thành một vòng tuần hoàn, mà trong đó, Lý tưởng sống giúp bạn tạo nên Mục đích, và Mục đích giúp bạn làm những điều có ý nghĩa. Những hành động ý nghĩa này lại tiếp tục cộng hưởng lại thành một thứ lớn hơn: Lý tưởng sống của bạn.
Như vậy, Lý tưởng sống như là kim chỉ nam của cuộc đời, và các Mục đích là hành động chúng ta làm để đi đúng hướng.
Làm sao để tìm thấy được lý tưởng sống của mình?
Tuy nhiên, việc hiểu được định nghĩa và sự khác nhau giữa Mục đích, Ý nghĩa và Lý tưởng sống là chưa đủ để chúng ta có thể nhận định chính xác định hướng cuộc đời mình. Thật ra thì, bạn sẽ không bao giờ có thể có được câu trả lời bằng cách đi tìm kiếm ở thế giới ngoài kia. Câu trả lời chỉ có thể được nhìn thấy bằng một ánh nhìn hướng trong, vào sâu thẳm nội tâm mình.
Đây chính là điều đặc biệt nhất về câu hỏi này, làm nó trở thành câu hỏi khó khăn nhất và cũng dễ dàng nhất. Nội tâm con người là một thứ phức tạp mà mỗi người khó có thể hiểu hết được. Tuy nhiên, sau từng ấy năm sống trong tâm trí của bản thân, nội tâm lại chính là nơi mình quen thuộc nhất. Điều này như việc nhận ra rằng kho báu mình biết bao lâu tìm kiếm đang được giấu ngay trong chính căn phòng ngủ (rộng lớn và bừa bộn) của mình. Vậy nên, chìa khoá của câu hỏi này chỉ nằm trong việc sắp xếp lại và làm sáng tỏ những suy nghĩ và trải nghiệm của bản thân. Một công cụ hiệu quả để làm việc đó chính là thông qua việc hiểu về cảm xúc của chính mình.
Trí thông minh cảm xúc và cuộc tìm kiếm ý nghĩa đời mình
Trí thông minh cảm xúc (Emotional Intelligence) là khả năng nhận thức cảm xúc của bản thân và của người khác, phân biệt, gọi tên các cảm xúc. Sử dụng thông tin xúc cảm này để hướng dẫn suy nghĩ, hành động, và điều tiết cảm xúc để thích nghi với môi trường. Vậy nên, kỹ năng này đóng một vai trò then chốt, giúp một người hiểu hơn về những cảm xúc, suy nghĩ và hành động của bản thân.
Thật vậy, để nhận biết được điều gì quan trọng với một người, hãy quan sát và phân tích phản ứng xúc cảm của họ khi đối diện với điều đó. Các nhà tâm lý học tiến hoá tin rằng sự kết nối giữa tâm trí và cảm xúc là một trong những cách giúp tổ tiên loài người đảm bảo được sự an toàn của bản thân, đáp ứng được các nhu cầu của mình, và biết được nhiều thông tin quan trọng về trạng thái của mình. Nói cách khác, điều này nói lên rằng cảm xúc là phương thức nhanh và nguyên thuỷ nhất để một người kết nối với người khác, và với bản thể thật sự của mình.
Để ứng dụng kỹ năng này vào việc tìm kiếm lý tưởng sống, bạn hãy tự chiêm nghiệm lại về những trải nghiệm của bản thân mình. Quan sát xem bản thân đã có những phản ứng cảm xúc như thế nào trong những môi trường, tình huống, và đối tượng khác nhau, và tìm hiểu lý do tận cùng đằng sau những phản ứng đó. Qua thời gian, bạn dần sẽ nhận dạng được hình mẫu của các loại hoạt động mà bản thân cảm thấy hứng thú hoặc có ý nghĩa, để từ đó xây dựng nền tảng để phát triển Mục đích và Lý tưởng sống của mình sau này.
Trợ giúp từ chuyên gia
Bên cạnh một số gợi ý để bạn có thể tự chiêm nghiệm về những trải nghiệm của mình, đào sâu vào nội tâm chính mình bên trên. Compassion.vn gợi ý bạn có thể tìm cho mình một sự trợ giúp từ chuyên gia (một người cố vấn/mentor, một người khai vấn/coach...) sẽ là người đồng hành tuyệt vời giúp bạn khai phá con đường này.
Tong tháng 4 này, Compassion.vn và Coach Hằng Hà - Network Leader của Sixseconds (Mạng lưới quốc tế về Trí Tuệ Cảm Xúc - 6seconds.org) tại Việt Nam sẽ chia sẻ về chủ đề này tại buổi chia sẻ “Ứng dụng Trí thông minh cảm xúc trong xác định Mục đích, Ý nghĩa, và Lý tưởng sống”. Đến với sự kiện, bạn sẽ được lắng nghe Coach Hằng Hà chia sẻ về chủ đề này, đi kèm một số hoạt động thực tiễn và tham gia thảo luận ở cuối chương trình với sự dẫn dắt của moderator - anh Phạm Đại Bàng - người sáng lập của Compassion.vn.
Qua buổi chia sẻ về Lý tưởng sống, bạn sẽ:
Hiểu về ý nghĩa của Lý tưởng sống, và tầm quan trọng của việc có Lý tưởng sống
Hiểu về vai trò của cảm xúc trong việc làm sáng tỏ Lý tưởng sống, và giúp chúng ta giữ cam kết với Lý tưởng sống của chính mình
Viết một bản thảo (hoặc bản thảo mới) về tuyên bố Lý tưởng của mình trong năm 2021
Để tham dự sự kiện: Đăng ký tại https://www.compassion.vn/events-1/sharing-talk-purpose-how-to-use-emotional-intelligence-for-goals-meaning-purpose
Thông tin về bài đăng:
Ban biên tập Compassion.vn: Người viết - Quỳnh Chi ; Người hiệu đính: Phạm Đại Bàng
